DEHB veya DEB (Dikkat Eksikliği Bozukluğu) erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ve bir çocuğun dikkatsiz, dürtüsel veya hiperaktif olmasına neden olan bir davranış kümesi olarak tanımlanan bir durumdur.
DEHB, çocukların konuşma, hareket ve dikkati etkileyen spontan ve kontrolsüz davranışlara yol açarak, uyaranlara karşı tepkilerini engellemelerini veya hafifletmelerini zorlaştırabilir.
Tedavi edilmezse, durum çocuğun öğrenme, gelişim ve sosyal ilişkilerinde gecikmelere yol açabilir. DEHB belirtileri üç gruptan biri olarak sınıflandırılmaktadır; dikkatsiz, hiperaktif veya dürtüsel. Aşağıda bu sınıflamaların tanımları ve bir çocuğu DEHB’in nasıl etkileyebileceği açıklanmaktadır.
Çocuğumun Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Olup Olmadığını Nasıl Anlarım?
DEHB çoğu çocukta özellikle dürtüsel, dikkatsiz veya hiperaktif olma aşamaları geçirdiğinde, erken çocukluk döneminde tanımlanır ve teşhis edilir. Bununla birlikte, bu normal gelişimin bir parçası olabilir ve DEHB’yi zorunlu olarak göstermez. Aşağıda, daha fazla araştırmayı gerektirecek en yaygın belirtiler yer almaktadır. Durum genel olarak dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik olmak üzere 3 önemli alanda teşhis edildiği için, bu kategorilerdeki olası semptomları sıraladık:
Dikkatsizlik: Bu, çocuğun odaklanmada ve herhangi bir şeye dikkatini toparlamada zorluk çektiği DEB veya DEHB türüdür. Fark etmemiş gibi gözükür ve dikkatlerini toplayamazlar.
- Detaylara veya talimatlara çok az dikkat ederler
- Aktivite sırasında aşırı hızlıdırlar ve sık sık hata yaparlar
- Kolayca dikkatleri dağılır
- Talimatları izlemede zorluk
- Yakın zamanda gerçekleşmiş konuşmalar, talimatlar veya olaylar konusunda zayıf hafıza
- Organize olmada zorluk
- Plan veya program yapmada zorluk
- Sıklıkla eşyalarını kaybederler
Hiperaktivite: Bu, DEHB’nin en yaygın semptomudur ve çocuklar genellikle sürekli hareket halindedir. DEHB olan çocuklar genellikle otururken veya ayakta dururken bacak sallama, kol veya parmakla davul çalma hareketler, sallanma hareketleri yaparlar.
- Sık sık huzursuzlanırlar ve oturmakta zorluk çeker
- Sınıfta veya yemek masasında oturmada isteksizlik, sıkça hareket etme isteği
- Aşırı konuşmak
- Aşırı enerji dolu veya her zaman hareketli
- Rahatlamada veya sessizce oyun oynamada zorluk
Dürtüsellik: Bu, DEHB’nin fiziksel ve sözel yanıtları yönetememesine neden olan sosyal olarak en zorlu semptomlardan biridir.
- Çoğunlukla sıra almada ve paylaşmada zorluk
- Sınıfta sık sık bağırır, insanlarla anlamsız konuşur veya başkalarını rahatsız eder
- Üzüntü ya da öfke gibi duyguları kontrol etme zorluğu ve öfke patlamalarına eğilimli